23/02/2023 - Blog 2 Uitdroging

Foto:Judith In een vierluik vertelt Judith Beurskens over haar onderzoek naar het zelf thuis meten van urinemonsters door patiënten met ernstig darmfalen. Judith is Verpleegkundig Specialist op de afdeling Maag, Darm en Leverziekten van het Radboud Universitair Medisch Centrum in Nijmegen.

Bij ernstig darmfalen is de vochtregulatie van groot belang. Door de high output stoma die veel van deze patiënten hebben, verliezen ze ongemerkt veel vocht. Met een grote kans op uitdroging en ziekenhuisopname, als de oorzaak niet snel ontdekt wordt.

Judith daarover: “Wat je lichaam bij uitdroging doet, is eigenlijk proberen zout en vocht vast te houden. Normaal gesproken plas je zout gewoon uit. Als patiënten minder natrium in hun urine hebben, is dat dan ook een eerste teken dat ze vocht vasthouden.”

“Bij een vermoeden van uitdroging, vragen we patiënten bij de huisarts of een ziekenhuis in de buurt een potje urine in te leveren. Want onze patiënten komen uit heel Nederland,” vervolgt Judith. Patiënten kunnen dat de hele dag door doen, want dat hoeft niet per se ochtendurine te zijn. Na enkele dagen ontvangt het Radboud UMC de uitslag. "In die dagen kunnen ze al heel erg uitgedroogd raken. Als dat zo is, adviseren we patiënten zelf een halve liter extra vocht via het infuus toe te dienen. Je kunt ook helemaal niets bepalen en tegen patiënten zeggen: 'pak een halve liter vocht'. Maar die mensen moeten vaak al 4 tot 5 liter ‘pompen’ op een dag. Het nadeel daarvan is dat je niet precies weet waar dat vochtgebrek door is ontstaan. Of het natriumgehalte van de urine te laag is of dat ze bijvoorbeeld een tekort aan magnesium hebben.”

Voor behandelaars is het dan ook van groot belang om precies te weten waar de uitdroging door komt. En als ze daar pas na enkele dagen achter komen omdat dan pas de labuitslag bekend is, hebben patiënten vaak al erge dorst, last van kramp, hoofdpijn en vermoeidheid, zonder te weten wat de oorzaak precies is.

“Wanneer patiënten met de Medimate zelf een urinemonster bepalen, hebben ze binnen 9 minuten die uitslag. En kunnen ze zelf zien of het natriumgehalte in de urine onder de 20 millimol per liter is, “ meldt Judith over de basis van haar onderzoek.

Zelf thuis urinewaarden kunnen meten levert heel veel voordelen op. Zowel voor de patiënt als de zorgsector. Want patiënten hoeven dan niet naar het lab. Er hoeft niet op de uitslag gewacht te worden. Dat betekent dat er heel snel en adequaat op de oorzaak van uitdroging gereageerd wordt met de juiste behandeling waardoor ziekenhuisopnames voorkomen worden.

“Nu blijft de patiënt vaak met klachten zitten, zolang de urinemeting niet bekend is. Gaat misschien zelfs extra drinken waardoor de situatie alleen maar verergerd. Verliest dit weer via de stoma. Waardoor weer extra vocht ingenomen moet worden. Zo raakt de patiënt in een vicieuze cirkel. Dat kan voorkomen worden door sneller de urinewaarden te meten,” geeft Judith aan over de basis van haar onderzoek. Lees meer over haar ervaringen in dit artikel.